Verbonden partijen

Ontwikkelingen
Er zijn geen relevante actuele ontwikkelingen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Voor de EUREGIO is het Duitse recht van toepassing. Dit betekent dat voor EUREGIO niet dezelfde plichten gelden ten aanzien van bijvoorbeeld de verzending van de begroting aan de deelnemende gemeenten.
Voor de begroting 2025 betekent dit, dat deze pas wordt vastgesteld in de vergadering van het algemeen bestuur van EUREGIO in januari 2025.  De lidmaatschapsbijdrage van Almelo bedraagt voor 2024 21.000 euro.  De ledenbijdrage is uniform vastgesteld op 0,29 euro per inwoner.

Ontwikkelingen
Er zijn geen relevante actuele ontwikkelingen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De gemeentelijke bijdrage van de deelnemende gemeenten in 2025 bedraagt 14 miljoen euro.
Voor Almelo bedraagt de bijdrage voor GBTwente 2025 2,2 miljoen euro. Een stijging van 212.000 euro. Het GBT heeft een beperkt weerstandsvermogen waarmee incidentele knelpunten in de bedrijfsvoering kunnen worden opgevangen.

Ontwikkelingen
De begroting van het OLCT bevat slechts de verrekening van het dividendresultaat uit de dochteronderneming Crematoria Twente B.V. (CT). De beheerskosten van de gemeenschappelijke regeling worden in mindering gebracht op het uit te keren dividend.

De gehanteerde uitgangspunten in de begroting 2025 zijn conform de besluiten van het algemeen bestuur.
In de ontwerpbegroting 2025 is vanuit CT een dividend opgenomen van 375.000 euro. Na aftrek van de kosten  
is de verwachting dat de GR OLCT afsluit met een voordelig saldo van baten en lasten van 363.000 euro. Na verwachting zal het bedrag van 363.000 euro  uitgekeerd worden aan de deelnemende gemeenten.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Het risico van OLCT beperkt zich tot het risico van dochteronderneming CT. De risico's van CT zijn van invloed op de hoogte van het dividend dat het OLCT ontvangt. De meeste bedrijfsrisico's van CT zijn afgedekt door procedures, verzekeringen en tarieven. Een ander bedrijfsrisico vormt de vestiging van een concurrent binnen het verzorgingsgebied. In 2012 is daarom besloten tot een nieuwe strategie om dit risico te verkleinen.

Ontwikkelingen
De begroting van Samen Twente heeft in 2025 een omvang van 62,9 miljoen euro, en stijgt daarmee totaal met ruim 10 miljoen euro t.o.v. de begroting 2024. Het aandeel van de gemeentelijke bijdragen is geraamd op 42,1 miljoen euro. Deze bijdrage is gestegen met 4,22 miljoen euro ( 11 %) t.o.v. de begroting 2024. De grootste stijging wordt veroorzaakt door het toepassen van de loon- en prijscompensatie (6%). Het overige deel door de versterking van bestaand beleid (informatiemanagement, - veiligheid en privacy, forensische geneeskunde en milieu & gezondheid en woningvervuiling.)
De bijdrage vanuit de gemeente Almelo stijgt van 4,4 miljoen euro (na de begrotingswijziging in 2024) naar 4,9 miljoen euro in 2025.

Kerntakendiscussie
Majeure inhoudelijke opgaven en financiële knelpunten zijn voor het Algemeen Bestuur (AB) aanleiding geweest om, op initiatief van o.a. gemeente Almelo, op 14 februari jl. opdracht te geven tot een kerntakendiscussie. Daarbij strijden inhoudelijke argumenten en financiële realiteit om voorrang. Gemeenten dienen in het licht van hun financiële toekomst keuzes te maken. Dit wordt ook van Samen Twente verwacht. Hiervoor is inzicht nodig in de taakuitvoering, het ambitieniveau en de daarbij horende middelen. Het AB wil een goede inhoudelijke discussie kunnen voeren gericht op de toekomst.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De uitkomst van de kerntakendiscussie is een belangrijke basis voor het meerjarenprogramma Samen Twente. Het nemen van besluiten over de (structurele) uitzetting van de begroting pas kan plaatsvinden als er een inhoudelijke discussie is geweest. Het AB wil dit proces uiterlijk december 2024 afronden. Dit is een krappe planning, waarbij de deadline van december 204 echter cruciaal is om eventuele wijzigingen voor 2025 nog te kunnen doorvoeren in de gewijzigde begroting 2025 en de begroting 2026. Latere afronding is daarmee niet gewenst.

Ontwikkelingen
Het aandeel gemeentelijk bijdrage voor 2025 is geraamd op 4,1 miljoen euro.  Deze bijdrage is ten opzichte van de begroting 2024 gestegen met 191.000 euro  De grootste stijging wordt veroorzaakt door aanpassingen binnen de cao SGO en het toepassen van de loon- en prijscompensatie-spelregels van de Twentse gemeenten voor verbonden partijen.

Recreatieschap Twente beheert namens de Twentse gemeenten de recreatieparken: Het Hulsbeek (Oldenzaal), Het Rutbeek (Enschede) en Het Lageveld (Wierden). Daarnaast beheert en onderhoud Recreatieschap Twente namens de Twentse gemeenten ook 380 km recreatieve fietspaden in Twente en 10.000 km aan routes.

De bedrijfsvoering van het recreatieschap wordt uitgevoerd door de Gemeenschappelijke Regeling (GR) Samen Twente waarmee een dienstverleningsovereenkomst (DVO) is gesloten. Door de duidelijke DVO met de GR Samen Twente, en een separate administratie, blijft er een heldere en transparante scheiding tussen de financiën van het Recreatieschap Twente en de GR Samen Twente.
De begroting 2025 voor het Recreatieschap Twente wijkt inhoudelijk niet af van de programmabegroting.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De totale gemeentelijke bijdrage bedraagt voor 2025 4,1 miljoen euro. Voor Almelo is dit een bedrag van
478.000 euro. Een stijging van 22.000 euro t.o.v. 2024. Per inwoner bedraagt dit 6,44 euro.

Ontwikkelingen
Twente Board is de samenwerking tussen Ondernemers, Onderwijsinstellingen en Overheid, met als doel het versterken van de economie in Twente. Dit gebeurt door mee te denken en te investeren in kansrijke en innovatieve projecten. Twente Board wordt in de uitvoering bijgestaan door een uitvoeringsorganisatie. De uitvoeringsorganisatie onderhoudt en versterkt het regionale ecosysteem, met de strategische agenda van Twente Board als leidraad. De organisatie werkt samen met de regionale partners. Daarbij gaat het om het signaleren van trends en ontwikkelingen, verkennen van kansen, in de inzet van financiële middelen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De bijdrage in 2025 voor de gemeente bedraagt 660.000 euro.

Ontwikkelingen
Regionaal Bedrijvenpark Twente (RBT, ook wel aangeduid als XL Businesspark of XL park) gaat een nieuwe fase in. De kavels zijn bijna volledig uitgegeven en na heel wat verlieslatende jaren is de grondexploitatie sinds 3 jaar winstgevend. RBT is een gemeenschappelijke regeling met de provincie Overijssel, gemeente Almelo, gemeente Borne, gemeente Enschede en gemeente Hengelo als deelnemers. 13 december 2023 heeft het AB het voornemen tot opheffing van de GR uitgesproken. Het (oorspronkelijke) streven was om in december 2024 het voornemen om te zetten in de daadwerkelijke uitvoering van de liquidatie. Op verzoek van Almelo is de datum van liquidatie middels AB besluit van 3 juli 2024 opgeschoven naar 30 juni 2025. Dit om Almelo tijd te geven om tot een zorgvuldige afweging te kunnen komen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Van belang is onderscheid te maken in de 3 rollen die Almelo in het proces van opheffing van de GR XL Businesspark.

1. Deelnemer aan de GR en daarmee ook winstnemer bij liquidatie, gelijk de andere deelnemers
2. Ontvanger van een groot deel van de over te dragen activa en activiteiten.
3. Invlechter. Na liquidatie worden de over te nemen activa en activiteiten geïntegreerd in de processen van Almelo

De 3 rollen werken als communicerende vaten. Voor Almelo is belangrijk dat bepaald dient te worden welke activa en activiteiten Almelo onder welke condities bereid is over te nemen.

Ontwikkelingen
Ontplooj heeft geen winstoogmerk en beperkt zich tot het uitvoeren van werkzaamheden van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), de Participatiewet en overige wettelijke taken op het gebied van de (sociale) werkvoorziening. Deze werkzaamheden worden uitgevoerd voor de gemeenten Almelo, Twenterand, Wierden, Tubbergen en Dinkelland op basis van dienstverleningsovereenkomsten. Commerciële dienstverlening aan derden wordt alleen uitgevoerd wanneer dit bijdraagt aan de doelen van Ontplooj. Met de vier gemeenten zijn dienstverleningsovereenkomsten afgesloten.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Voor de meerjarenbegroting is uitgegaan van dezelfde berekeningssystematiek zoals die op dit moment wordt gehanteerd. Doel van deze methode is een eerlijke verdeling tussen gemeenten op basis van diensten die ze afnemen en aantal medewerkers per dienst. Het resultaat van Ontplooj is na bijdrage gemeenten 0 euro.
Ontplooj ontvangt een tarief per medewerker nominaal voor de uitvoering van HR werkgeverstaken en/of
verloning. Dit tarief is gebaseerd op de directe kosten en een deel van de indirecte kosten.
De gemeenten die bijdragen betreffen: Almelo, Dinkelland, Tubbergen, Twenterand en Wierden.
De gemeenten Dinkelland, Tubbergen, Twenterand en Wierden betalen 15% opslag over de totale bijdrage ten
behoeve van potentiële frictiekosten.

Ontwikkelingen
De Stadsbank Oost Nederland voert de bancaire schuldhulpverlening uit voor onze gemeente, ‘de echte bankzaken’. De gemeente is regievoerder in deze samenwerking, conform de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening, en de Stadsbank is de uitvoerende partij.
Het dienstverleningsmodel en bekostigingsmodel is aangepast om beter aan te sluiten bij de integrale toegang en regie van de 21 gemeenten. De Stadsbank heeft de beweging gemaakt van proces- en productgericht werken naar klant- en resultaatgericht werken.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Het gemeentelijke aandeel in de begroting 2025 bedraagt voor Almelo 1,5 miljoen euro. Dit bedrag wordt voor 75% naar rato verdeeld op basis van de afgenomen dienstverlening en het overige 25% naar rato op basis van het aantal huishoudens per gemeente. Er is altijd enige onzekerheid over de af te nemen dienstverlening.

Ontwikkelingen
De OD Twente behandelt voor haar deelnemers (de 14 Twentse gemeenten) de aanvragen voor vergunningen in het kader van het omgevingsrecht (milieudeel en voor de provincie ook het bouwdeel), toetst meldingen, houdt toezicht op en handhaaft de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Daarnaast adviseert de OD Twente haar deelnemers bij de opstelling van beleid en bij specifieke ontwikkel-of uitvoeringsprojecten.

De invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2024 heeft geleid tot een aantal aanpassingen. Aan ICT, van processen (kortere proceduretijd), opleiding van medewerkers en vernieuwing van uitgaande communicatie. OD Twente verwacht verder nu nog onbekende inzet op stikstofproblematiek en ammoniakreductie in emissiearme stalsystemen. Er is een nieuwe functie, Omgevingsadviseur, gecreëerd. Deze adviseurs gaan zich bijvoorbeeld bezig houden met de impact van de energietransitie en functiewijzigingen op het platteland. Er is een cluster Energie gevormd waarbinnen medewerkers beleid uitwerken rondom energie en duurzaamheid.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Bij de oprichting van de ODT heeft de gemeente Almelo robuust ingebracht, in tegenstelling tot aantal andere gemeenten. Dit heeft ervoor gezorgd dat de uitvoeringscapaciteit voor Almelo is gebruikt voor andere deelnemers. Dit heeft geleid tot flinke achterstanden bij Almelo. Daarnaast bleef de uitvoerig binnen het (milieuspecialistisch) pluspakket achter bij de programmering. Voor het komend jaar wordt er vanuit de bestemmingsreserve extra budget beschikbaar gesteld voor uitbreiding van de capaciteit, om de in het verleden ontstane werkvoorraad over een periode van twee jaar deels te verlagen. Voor Almelo zaak hier alert op te blijven en toe te zien dat dit ook daadwerkelijk gerealiseerd gaat worden. Het risico op niet realiseren van de productie-aantallen blijft reëel.

Ontwikkelingen
De Veiligheidsregio Twente (VRT) is de regionale samenwerkingsorganisatie op het gebied van de brandweer, incidentenbestrijding en crisisbeheersing. De VRT kenmerkt zich doordat ze kapitaalintensief en tegelijk arbeidsintensief is. Beide leveren momenteel risico's op. Materialen en prijzen voor inkoop in het algemeen zijn sterk gestegen en de schaarste op de arbeidsmarkt is een risico voor het invullen van vacant gekomen functies. Het is al een opgave om de crisisbeheersing stabiel en paraat te houden.
VRT heeft erg weinig vet op de botten (weerstandsvermogen en structurele exploitatieruimte). VRT wil deelnemen in een Waarborgfonds voor het gezamenlijk dragen van niet verzekerbare aanspraken na ongevallen en heeft dit aan de raden voorgelegd. Informatieveiligheid, cyberweerbaarheid en nieuwe technieken in de energietransitie (bijvoorbeeld branden a.g.v. batterijen in voertuigen) vergen aandacht.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Er is sprake van een hoog eigenaarsbelang, 82% van de lasten wordt door de bijdrage van gemeenten gedekt. Dit is inherent aan een verplichte samenwerking zoals VRT is. Flexibiliteit is een achilleshiel; kapitaallasten (veel gebouwen, voertuigen en machines) en veel vast personeel beslaan een groot deel van de begroting. Lichte zorgen zijn er verder ook op het gebied van opdrachtgeversrelatie. Er ontbreekt een DVO, waarin de wederzijdse verplichtingen en rechten zijn vastgelegd. Dit is verklaarbaar, omdat VRT bijna uitsluitend wettelijke taken uitvoert, waarvoor niet een overeenkomst, maar de wet bepalend is.

Ontwikkelingen
De binnenhavens aan de Twentekanalen van de gemeenten Hengelo, Almelo. Enschede, Hof van Twente en Lochem vormen samen Port of Twente Havenbedrijf. Deze samenwerking is gebaseerd op de door de vijf gemeenten ondertekende overeenkomst dat beschouwd kan worden als een Wgr construct zonder rechtspersoonlijkheid (Wgr light). Het doel van de samenwerking is gebaseerd op het genereren van:

• meer (water) gebonden en verbonden bedrijven
• meer vervoer over water
• bijdragen in de circulaire economie en energietransitie,

en daarmee het bewerkstelligen van economische verbreding van de havengebieden en economische structuurversterking van de Regio Twente/Achterhoek.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Conform het bedrijfsplan kan er 575 uren aan ambtelijke inzet van Almelo worden gevraagd. Daarvan zijn er circa 250 opgenomen in de werkplannen. Dekking van de overige uren ontbreekt. Dit kan mogelijke problemen opleveren bij de uitvoering van het bedrijfsplan. Op dit moment is dit nog niet aan de orde, maar kan niet uitgesloten worden. Er is een budget van 30.000 euro opgenomen in de begroting.

Ontwikkelingen
Cogas voert het beheer uit van het gas- en elektriciteitsnetwerk in Almelo. Cogas staat aan de vooravond van de energietransitie en de veranderingen die daarmee optreden, waaronder de eventuele aanleg van een regionaal warmtenet, met Twence als warmtebron. Deze energietransitie heeft grote impact op de bedrijfsvoering en zorgt voor grote veranderingen in de investeringsbehoefte en financiële resultaten van Cogas. Het risico bestaat dat Cogas taken gaat uitvoeren waarvan het college en de gemeenteraad zouden vinden dat deze niet  tot de kerntaken van Cogas behoren. Immers, de 1e fase van het regionaal warmtenet zal, bij een positieve businesscase en een door de aandeelhouders goedgekeurde final investment decision, aangelegd worden buiten het werkgebied van Cogas. Indien Cogas zich in toenemende mate buiten het werkgebied begeeft, er geen externe partners bijkomen en de financiële riscio’s voor ons als aandeelhouder toenemen, dan kan er een heroverweging van het aandeelhouderschap plaatsvinden.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Volgens de directie wordt Cogas geconfronteerd met enorme fluctuaties in het bedrijfsresultaat, waaraan niet-beïnvloedbare factoren ten grondslag liggen. Er is sprake van een neerwaartse liquiditeitsprognose. Men vraagt zich af of een vast bedrag aan dividenduitkering nog passend is in de huidige tijd, een dividenduitkering die is gebaseerd op een percentage van de winst is de redelijker aldus de directie.
Met ingang van het dividenduitkeringsjaar 2027 (gebaseerd op het nettoresultaat van het boekjaar 2026) zal het jaarlijks dividend een resultaatafhankelijk vorm krijgen, middels een jaarlijkse vaste progressieve staffel.

Ontwikkelingen
Er zijn geen relevante ontwikkelingen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De BNG bank is, naast dat ze onze huisbankier is, een solide belegging. BNG behoort tot de gezondste banken van West-Europa. Er is slechts een gering financieel risico, dat alleen optreedt als de bank omvalt. In dat geval moeten we de boekwaarde van de aandelen t.b.v. 436.000 euro afboeken. Die kans is nihil. De marktwaarde van de aandelen is een veelvoud daarvan.

Ontwikkelingen
IGM is bezig met de laatste fase van de afbouwfase. De vastgoed portefeuille is inmiddels verkocht. De gemeente is als enig aandeelhouder voornemens de resterende leningenportefeuille van IGM over te nemen. Dit dient via een collegevoorstel nog wel bevestigd te worden. Overname kan echter pas plaats vinden na afhandeling en afsluiting van een vastgoedtransactie die in het verleden heeft plaatsgevonden.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De gemeente Almelo is enig aandeelhouder en financier van de IGM, waardoor de gemeente risico loopt wanneer klanten van de IGM niet aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen.

Ontwikkelingen
Sportbedrijf Almelo heeft over 2023 een positief resultaat behaald van 168.000 euro
Het positieve resultaat is grotendeels behaald door de ontvangen subsidie MEOZ, SPUK regeling van respectievelijk 713.000 euro en 108.000 euro. De bijdrage vanuit de gemeente Almelo alsmede de gerealiseerde omzet uit verhuur en kaartverkoop zijn niet toereikend om het Sportbedrijf Almelo de komende jaren exploitabel te houden. De liquiditeitspositie van het Sportbedrijf Almelo staat al enige tijd onder druk. Enerzijds door de hoge energie-prijzen en anderzijds door krapte in de personele bezetting, waardoor inzet van duurder ingehuurd personeel noodzakelijk is. Het vertrek van de directeur-bestuurder van het Sportbedrijf zal (voorlopig) worden ingevuld door een interim bestuurder. Bestuurlijk wordt er nagedacht om de liquiditeitspositie weer op een acceptabel niveau te krijgen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?

De gemeente heeft een dubbelrol richting het sportbedrijf. Dit kan de relatie tussen eigenaar en opdrachtgever/subsidieverstrekker op gespannen voet zetten. Door een zuivere rollenscheiding op zowel bestuurs- als ambtelijk niveau wordt rolvermenging zoveel mogelijk voorkomen. De jaarlijkse bijdrage aan het Sportbedrijf bedraagt circa 3,4 miljoen euro. Het risico voor de gemeente als aandeelhouder is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (totaalbedrag 18.000 euro). De meerkosten voor energie drukken ook in 2025 zwaar op de vermogens positie. Voor 2025 is er nauwelijks nog enige financiële ruimte om mogelijke tegenvallers op te vangen.

Ontwikkelingen
Almelo is aandeelhouder van Twence Holding BV. De Almelose gemeenteraad heeft in 2015 bij motie besloten niet langer eigenaar te willen zijn van dit bedrijf. Sindsdien werken opeenvolgende colleges aan de verkoop van de aandelen Twence. Op dit moment wordt opnieuw een verkooppoging ondernomen waarmee wordt nagestreefd de aandelen van Almelo (en Oldenzaal en Twenterand) te verkopen.
AVR is op 21 oktober 2021 een bodemprocedure gestart tegen Twence, haar dochterondernemingen en alle aandeelhoudende gemeenten omdat dit bedrijf als concurrent het niet eens is dat de aandeelhoudende gemeenten een afvallever- en verwerkingscontract hebben met Twence zónder dat deze opdracht openbaar is aanbesteed. AVR is in eerste aanleg door de rechtbank in het ongelijk gesteld waarna AVR hoger beroep heeft ingesteld bij het gerechtshof in Arnhem. Dit hoger beroep loopt nog. Een uitspraak in deze zaak zal voorlopig op zich laten wachten omdat het gerechtshof een relevante uitspraak afwacht uit een andere rechtszaak. Bij deze andere rechtszaak zijn Twence en de aandeelhouders overigens niet betrokken.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Na een externe bemiddeling eind 2021 is in het voorjaar van 2022 door alle aandeelhoudende gemeenten besloten tot het ondernemen van een nieuwe verkooppoging waarmee wordt beoogd de aandelen van de gemeenten Almelo, Oldenzaal en Twenterand te verkopen. Dit proces is bij het schrijven van de Begroting 2025 nog gaande. Een voorspelling c.q. verwachting geven over de uitkomst van deze verkooppoging is niet mogelijk.

Ontwikkelingen
Per 1-1-2025 zal de gemeente Berkelland toetreden tot Twente Milieu. Het aantal deelnemende gemeenten komt daarmee op 10.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Het risico voor de gemeente als aandeelhouder is relatief gering en beperkt zich tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (totaalbedrag 127.000 euro). Het risico van Twente Milieu lijkt stabiel. Twente Milieu heeft zich in de afgelopen jaren financieel goed ontwikkeld.

Ontwikkelingen
Er zijn geen relevante ontwikkelingen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Nihil.

Ontwikkelingen
Men is nog steeds voornemens om de vennootschap op te heffen en de resterende liquide middelen uit te keren aan de aandeelhouders naar rato van het aandelenbelang, wanneer dit nu definitief plaats gaat vinden in is nog niet bekend.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Nihil.